Według szacunkowych danych depresja poporodowa dotyka około 10-15% młodych matek. (1) Jakie są przyczyny jej rozwoju, jak się objawia i czy istnieją skuteczne sposoby na poradzenie sobie z chronicznym przygnębieniem? Poznaj kilka informacji na ten temat.
Przyczyny i oznaki depresji poporodowej
Depresja jest chorobą, która może wynikać z różnych przyczyn i czasami trudno jest określić konkretny powód jej wystąpienia. Wśród czynników ryzyka wystąpienia depresji poporodowej znajdują się m.in. wcześniejsze występowanie zaburzeń nastroju (depresja, lęki, zaburzenia afektywne dwubiegunowe), skłonności rodzinne, negatywne nastawienie do ciąży, zła relacja z partnerem lub brak partnera oraz wsparcia ze strony bliskich, trudna sytuacja ekonomiczna, trudny przebieg ciąży. Czasami kobiety ciężko znoszą zmiany, które nastąpiły w ich życiu po urodzeniu dziecka. Konieczność wstawania w nocy i niedobór snu, negatywny odbiór własnego ciała, które zmieniło się po ciąży, mniej czasu dla siebie, zmartwienia dotyczące nowych obowiązków związanych z dzieckiem i troska o jego zdrowie i prawidłowy rozwój - wszystko to może okazać się dla kobiety zbyt dużym obciążeniem. (1,2,3)
Powinnaś wiedzieć, że krótkotrwały smutek poporodowy, tzw. baby blues, jest bardzo częstym zjawiskiem wśród świeżo upieczonych matek, jednak powinien minąć samoistnie ok. 10 dni po porodzie. W przypadku depresji objawy utrzymują się dłużej, są bardziej nasilone i nie zawsze występują tuż po urodzeniu dziecka, lecz mogą rozwinąć się w późniejszym czasie. (3,4) Kiedy się zaczyna depresja poporodowa? Zaburzenia pojawiają się przeważnie w ciągu pierwszych sześciu tygodni po porodzie, jednak wielu specjalistów podkreśla, że objawy mogą pojawić się nawet do roku po przyjściu dziecka na świat.(1)
Jakie są objawy depresji po porodzie? Należeć do nich mogą:
utrata zainteresowania aktywnościami, które dotychczas sprawiały przyjemność,
smutek, przygnębienie, zmniejszenie poziomu energii,
zwiększony apetyt lub przeciwnie - brak łaknienia,
zaburzenia snu, problemy z zaśnięciem po nocnym karmieniu dziecka,
poczucie winy i bezwartościowości,
myśli na temat śmierci i samobójstwa,
obawy dotyczące relacji z dzieckiem, jak przeświadczenie o byciu złą matką, osłabienie więzi z dzieckiem lub nadmierna troska o jego stan zdrowia.(1,2,3)
Depresja poporodowa - leczenie
Jeśli niedawno zostałaś mamą i zauważyłaś u siebie znaczne pogorszenie nastroju oraz pierwsze oznaki depresji poporodowej, powinnaś zgłosić się do lekarza. Zaniedbanie zaburzeń nastroju może bowiem doprowadzić do rozwoju ciężkiej depresji, która w skrajnych przypadkach jest zagrożeniem dla życia. Sposoby leczenia depresji zależą od stopnia jej nasilenia. W łagodnych przypadkach zaleca się psychoterapię i wsparcie psychologiczne, jeśli zaś stan matki jest zły, wówczas z pomocą może przyjść farmakoterapia - leki zawsze należy przyjmować według wskazań i pod kontrolą lekarza specjalisty.
Co możesz zrobić dla siebie? Zapoznaj się z przygotowanymi przez nas wskazówkami:
poproś bliskich (np. partnera, rodziców, teściów) o pomoc w opiece nad dzieckiem,
nie ukrywaj swoich uczuć - gdy jest Ci bardzo źle i masz obawy lub poczucie winy, że nie jesteś wystarczająco dobrą matką, porozmawiaj o tym z partnerem, rodziną, przyjaciółką lub psychologiem,
nie staraj się być we wszystkim perfekcyjna i nie bierz na siebie zbyt wielu obowiązków,
jeśli możesz sobie na to pozwolić, postaraj się wygospodarować trochę czasu dla siebie - spędź czas tylko z partnerem albo umów się z koleżankami,
znajdź czas na sen i odpoczynek, np. wtedy, gdy śpi dziecko,
porozmawiaj na ten temat z innymi matkami lub znajdź grupę wsparcia.(3)
Depresję można wyleczyć, jednak bardzo istotna jest pomoc bliskich i specjalisty. Ważne, żeby nie ignorować problemu, by móc cieszyć się macierzyństwem i zbudować z dzieckiem więź, której oboje potrzebujecie.
