Skip to Content
Strach przed ciążą i porodem – jak oswoić lęk?

Strach przed ciążą i porodem – jak oswoić lęk?

Pewnie słyszałaś wielokrotnie, że ciąża i dziecko zmienią wszystko w Twoim życiu. Z jednej strony nie możesz więc doczekać się zostania mamą, z drugiej – trochę przeraża Cię ta perspektywa i nie wiesz, czy dobrze spełnisz swoją rolę. Wątpliwości mogą pojawić się także wówczas, gdy starania o dziecko nie przynoszą szybkich rezultatów i zaczynasz zastanawiać się, czy wszystko jest w porządku z płodnością Twoją i Twojego partnera.

 

Strach przed ciążą – czy to normalne?

Tak. Szczególnie, jeśli masz zostać mamą po raz pierwszy. Obawiasz się, czy ciąża przebiegnie bez komplikacji, boisz się zmian zachodzących w Twoim ciele. W tym okresie musisz stawić także czoła zmianom hormonalnym, które powodują huśtawki nastrojów, szczególnie podczas pierwszych miesięcy. To czysta fizjologia, więc bądź dla siebie wyrozumiała. Możesz mieć też problemy związane ze zwiększeniem masy ciała czy pojawieniem się rozstępów, dlatego pamiętaj, że jesteś w stanie im zapobiec poprzez staranną (ale i bezpieczną) pielęgnację ciała i umiarkowaną aktywność fizyczną.

Kolejne źródło lęków to strach przed porodem¹. To normalne, że boisz się bólu, skomplikowanego lub wydłużonego przebiegu. Zamiast jednak skupiać się na legendach i wyobrażeniach, dowiedz się jak najwięcej faktów na temat porodu i porozmawiaj o tym z lekarzem, który na pewno Cię uspokoi. Współczesna medycyna daje wiele możliwości łagodzenia bólu². Na sali porodowej nie będziesz przecież sama, ale w otoczeniu specjalistów, dla których przyjmowanie dzieci na świat to codzienna praca.

Towarzyszyć też może Ci partner, dla którego trzymanie Cię za rękę i odcięcie pępowiny będzie powodem do wzruszenia i dumy. Jeżeli odczuwasz strach przed porodem, w trakcie ciąży, tym bardziej powinnaś uczęszczać do szkoły rodzenia, gdzie nauczysz się prawidłowego oddechu i będziesz przygotowana na to, co Cię czeka³. Zresztą, rozmowa z innymi przyszłymi mamami uświadomi Ci, że Twoje obawy są zupełnie naturalne!

 

Problemy z zajściem w ciążę, czyli co zrobić, żeby zwiększyć płodność?

Niektórym parom udaje się bardzo szybko, inne zaś bezskutecznie starają się o dziecko miesiącami⁴. Nie martw się jednak na zapas, że w Waszym przypadku chodzi o problem z płodnością. Jesteś w stanie zajść w ciążę tylko przez kilka dni w miesiącu, a istnieje cały szereg czynników, które mogą pokrzyżować prokreacyjne plany jak np. silny stres⁵.

Jak więc zwiększyć swoje szanse na zajście w ciążę?

  • Unikaj stresu i zrelaksuj się. Stres a zajście w ciążę to bardzo złożony temat, a niektórzy specjaliści uważają, że utrzymujące się wysokie stężenie kortyzolu i adrenaliny, wydzielanych podczas stresu, może negatywnie wpłynąć na płodność⁴.

  • Zdrowo się odżywiaj – unikaj głównie tłuszczów nasyconych (mięso, fast-foody) i produktów o wysokiej zawartości cukru. Zamiast nich wybierz pokarmy zdrowe, nisko przetworzone, warzywa, owoce, węglowodany złożone, tłuszcze roślinne⁴.

  • Dbaj o prawidłową wagę – badania wykazują, że zarówno zbyt niska, jak i zbyt wysoka masa ciała mogą zaburzyć owulację i wydzielanie hormonów, które są ważne w procesie reprodukcji⁴.

  • Uważaj na lubrykanty – mogą zawierać środki plemnikobójcze!

Jeśli wykażesz się cierpliwością, być może wkrótce spełnią się Twoje plany. Po jakim czasie występują objawy ciąży? Już pod koniec pierwszego miesiąca możesz czuć się nieco inaczej, choć odmienny stan nie u każdej kobiety daje te same oznaki. Gdy zaś pomimo oczekiwania martwi Cię brak objawów ciąży, a kolejne testy wciąż wskazują jedną kreskę, wówczas lepiej skonsultować się z ze specjalistą, który podpowie, jakie należy podjąć kroki.

 

Strach przed porodem – czy to normalne?

Lęk przed porodem odczuwa większość ciężarnych. Choć u większości z nich ma niewielkie lub umiarkowane nasilenie, w niektórych przypadkach bywa bardzo silny, a przecież ciąża to stan, w którym kobiety powinny zadbać o spokój i komfort emocjonalny¹. Jak pokonać obawy przed porodem? Oto kilka przydatnych wskazówek.

 

Dlaczego ciężarne odczuwają niepokój przed porodem?

Chociaż ciąża wiąże się z wieloma pozytywnymi emocjami, wiele przyszłych mam obawia się, że nie wszystko potoczy się zgodnie z oczekiwaniami. Za najbardziej powszechną przyczynę strachu uchodzi ból porodowy. Związany z nim lęk pojawia się zarówno u kobiet rodzących po raz pierwszy, jak i drugi czy kolejny, tym bardziej, jeśli mają negatywne doświadczenia wynikające z wcześniejszych porodów albo ogólnie niską tolerancję na ból¹.

Innymi przyczynami lęku są obawy, że podczas porodu pojawią się komplikacje albo dziecko urodzi się z wadą. Badania wykazują, że na poziom lęku przedporodowego ma także wpływ brak wsparcia społecznego i niezadowolenie ze związku z partnerem³. Czasami lęk pojawia się nawet przed zajściem w ciążę i prowadzi do unikania zapłodnienia lub paniki związanej z perspektywą porodu – wówczas nazywany jest tokofobią. (1) Aż tak silny strach dotyka jednak tylko kilka procent kobiet³.

 

Strach przed porodem – jak sobie radzić?

Umiarkowany strach dotyczący urodzenia dziecka nie jest niczym złym – nic dziwnego, że martwisz się o zdrowie i bezpieczeństwo malucha albo obawiasz się bólu, bo przecież nikt za nim nie przepada. Jeśli jednak ogarnia Cię panika przed porodem, istnieje kilka metod na poradzenie sobie z obawami (1,2,3).

Sposoby na opanowanie lęku przed porodem:

  1. Gdy powodem złego samopoczucia jest lęk przed bólem, porozmawiaj z lekarzem o możliwościach znieczulenia. Istnieje wiele metod złagodzenia bólu porodowego. Najczęściej stosowaną metodą jest analgezja regionalna, która znosi ból do poziomu akceptowanego przez rodzącą kobietę, a jednocześnie nie ogranicza jej mobilności i odruchów fizjologicznych, które warunkują prawidłowy przebieg porodu. „Złotym standardem” w przypadku porodów siłami natury już od wielu lat jest znieczulenie zewnątrzoponowe².

  2. Naucz się technik relaksacyjnych, które pomogą Ci zredukować stres i lepiej przejść przez bóle porodowe. Świetnym przygotowaniem do porodu są szkoły rodzenia – na zajęciach dowiesz się więcej na temat przebiegu porodu, właściwego oddechu, który jest bardzo ważny oraz sposobów na złagodzenie nerwów³.

  3. W przypadku bardzo silnego lęku możesz skorzystać z pomocy terapeuty – istnieją wyniki badań potwierdzające, że wsparcie psychologiczne, edukacja porodowa i dyskusje o porodzie redukują strach przed urodzeniem dziecka³.

  4. W trakcie ciąży przestrzegaj zaleceń lekarza dotyczących badań, dbaj o siebie, wysypiaj się, jedz zdrowo, przyjmuj konieczne suplementy, unikaj używek – Twój nowy styl życia nie tylko wpłynie pozytywnie na samopoczucie, ale też da Ci pewność, że zapewniasz maluchowi wszystko, co najważniejsze, żeby mógł zdrowo rosnąć w Twoim łonie. To zminimalizuje strach o jego zdrowie.

  5. Poszukaj wsparcia wśród bliskich – nie bój się przyznać innym, że odczuwasz nerwy przed porodem i porozmawiaj o nich, a poczujesz ulgę³.

Ponadto pytaj, dowiaduj się, edukuj – ciąża to czas, w którym powinnaś skupić się na przygotowaniach do porodu i macierzyństwa. Im więcej dowiesz się na ten temat, tym mniejsze będą Twoje obawy³.

Piśmiennictwo:

  1. Bouchez C., Calming Your Labor and Delivery Fears. http://www.webmd.com/baby/features/calming-your-labor-and-delivery-fears#1.
  2. Skaba D., Znieczulenie do porodu, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2017.
  3. Guszkowska M., Lęk przed porodem i determinujące go czynniki - przegląd literatury,. Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 5, zeszyt 3, 154-161, 2012.
  4. Bouchez C., Getting Pregnant: Easy Ways to Encourage Fertility, http://www.webmd.com/baby/features/getting-pregnant-easy-ways-to-encourage-fertility#1,
  5. Bauchez C., Stress and Infertility, http://www.webmd.com/infertility-and-reproduction/features/infertility-stress

Twoja podróż przez ciążę

Artykuły

Foliany i kwas foliowy w ciąży – co należy wiedzieć o suplementacji?

Foliany i Metafolin® - znaczenie w ciąży

Foliany, w tym Metafolin® (L-metylofolian wapnia) przyczyniają się do wzrostu tkanek matczynych w czasie ciąży.

Czytaj Dalej
Późna ciąża - czy warto się zdecydować?

Późna ciąża - czy warto się zdecydować?

W ciągu ostatnich kilku dekad w krajach rozwiniętych obserwujemy znaczny wzrost odsetka kobiet, które decydują się na macierzyństwo w wieku dojrzałym.

Czytaj Dalej
Picie wody w ciąży

Picie wody w ciąży

Picie wody w ciąży odgrywa znaczącą rolę w zachowaniu równowagi organizmu przyszłej mamy.

Czytaj Dalej