Waga niemowlaka mówi wiele o jego zdrowiu, informując czy rozwija się prawidłowo. To dlatego maluch jest ważony podczas każdej wizyty kontrolnej u pediatry. Jaki jest właściwy przyrost wagi w kolejnych miesiącach? Kiedy nie powinniśmy się martwić ewentualnymi odstępstwami od norm?
Ile powinien przybierać na wadze niemowlak?
Nie istnieje coś takiego jak ściśle wyznaczona, prawidłowa waga dziecka w każdym kolejnym miesiącu jego życia. Możemy raczej mówić o jej prawidłowym przyroście. Każdy maluch jest inny, a na jego wagę wpływa szereg czynników, w tym uwarunkowania genetyczne. Noworodek w chwili przyjścia na świat może ważyć zaledwie 2,5 kg, jak również ponad 4 kg. Waga urodzeniowa ma zatem duże znaczenie dla masy ciała w dalszych miesiącach.
Uśredniając, po pierwszym półroczu życia waga niemowlęcia powinna wynosić dwa razy więcej niż waga urodzeniowa, a do końca pierwszego roku – trzy razy więcej. Jak łatwo zauważyć, największy przyrost wagi następuje w pierwszych miesiącach życia maluszka. Zdarza się, ze noworodek traci w ciągu kilku dni po urodzeniu nawet do 10% swojej masy, jednak jest to zupełnie normalne i związane ze zmianą środowiska. Maluszek bardzo szybko nadrabia tę stratę.
Przyrost wagi odbywa się zazwyczaj skokowo – waga rośnie po kilku dniach przestoju. Ogólnie jednak przyrost wagi prezentuje się następująco:
w ciągu czterech pierwszych miesięcy życia wynosi od 120 do 225 g tygodniowo;
w ciągu kolejnych dwóch miesięcy – od 90 do 120 g tygodniowo;
w ciągu kolejnych sześciu miesięcy – od 50 do 80 g tygodniowo.
Waga Twojego dziecka na tle danych statystycznych
Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak Twój maluszek rozwija się na tle innych dzieci w jego wieku, możesz to sprawdzić pomocą siatek centylowych, które znajdują w każdej książeczce zdrowia. Ponieważ chłopcy z reguły mają większą wagę urodzeniową niż dziewczynki, stworzono oddzielne siatki dla obu płci. Jak korzystać z siatki centylowej? Na wykresie należy odnaleźć wiek (oś pozioma) i wagę dziecka (oś pionowa). Miejsce przecięcia się obu linii wskaże centyl, na którym znajduje się obecnie maluch. Jak interpretować wynik? Jeśli zaznaczony punkt wypada dokładnie w połowie, czyli na 50. centylu, oznacza średnią wagę, czyli to, że połowa dzieci w tym samym wieku waży tyle samo. Jeżeli punkt wypadnie np. na 70 centylu – 75% dzieci jest od niego lżejszych. Wyniki powyżej 75 lub poniżej 25 mogą świadczyć o nieprawidłowościach, ale nie muszą – ocenę rozwoju dziecka należy pozostawić lekarzowi prowadzącemu.
Od czego zależy przyrost masy ciała dziecka?
Interpretując wyniki, warto także mieć na uwadze, że przyrost masy ciała niemowlaka jest zależny od wielu czynników, nie tylko od wagi urodzeniowej. Na masę ciała dziecka w poszczególnych okresach mogą wpływać:
sposób karmienia: maluchy karmione mlekiem matki są z reguły drobniejsze niż te karmione od urodzenia mlekiem modyfikowanym;
pory karmienia: dzieci, które są karmione za każdym razem, kiedy sygnalizują taką potrzebę, przybierają na wadze szybciej i więcej niż te, które są karmione o ściśle wyznaczonych porach;
temperament: maluszki bardziej żywiołowe, które ruszają się więcej, przybierają na wadze mniej, ponieważ szybko zużywają energię z pożywienia;
infekcje, ząbkowanie: podczas choroby, a także bolesnego ząbkowania dzieci tracą apetyt, w związku czym mogą stracić na wadze;
budowa ciała rodziców: jeśli rodzice są drobnej budowy, przeważnie także ich pociecha będzie mniejsza i drobniejsza niż rówieśnicy.
Jak widać, na wagę niemowlaka wpływa mnóstwo czynników. Stosowanie kalkulatorów określających prawidłową masę ciała dziecka lub próba samodzielnej oceny stopnia jego rozwoju powinny być zawsze weryfikowane przez lekarza prowadzącego, który, uwzględniając wszystkie istotne dla zdrowia i rozwoju czynniki, jest w stanie poinformować nas czy dziecko rozwija się w pełni prawidłowo i jak ten rozwój może w konkretnym przypadku przebiegać.